O bibliotece

Historia łomżyńskiej biblioteki

Udokumentowane początki bibliotekarstwa w Łomży sięgają roku 1614, kiedy jezuici założyli szkołę średnią dysponującą zbiorami książkowymi, po dwóch latach przekształconą w kolegium. W momencie przejęcia szkoły przez pijarów w roku 1773 jej biblioteka liczyła już ponad cztery tysiące woluminów. W tym samym czasie istniała również biblioteka w klasztorze kapucynów. Jeszcze wcześniej, bo już w roku 1628, powstały zaczątki biblioteki klasztornej Sióstr Benedyktynek.

Jednak intensywniejszy rozwój łomżyńskiego bibliotekarstwa nastąpił dopiero w pierwszych latach XIX stulecia, wraz z tworzeniem sieci szkolnej. Pod zaborem rosyjskim, szczególnie po upadku powstania styczniowego i przy wzmożonej rusyfikacji, nie było warunków dla powstania publicznej biblioteki polskiej. Funkcjonowały za to biblioteki przy księgarniach Arona Schönfelda oraz Mieczysława Rychtera, a sytuacja poprawiła się dopiero pod koniec XIX stulecia, kiedy powstały biblioteki związane z różnymi instytucjami, przede wszystkim prywatna wypożyczalnia i czytelnia Marii Stamirowskiej w roku 1899. Po sześciu latach, dzięki zawiązaniu się Towarzystwa Biblioteki Publicznej, została ona przekształcona w Polską Bibliotekę Publiczną, funkcjonującą z powodzeniem aż do roku 1939.

Mimo podejmowanych prób i licznych inicjatyw Łomża w okresie dwudziestolecia międzywojennego nie doczekała się publicznej biblioteki należącej do miasta, które ograniczało się do wspierania Polskiej Biblioteki Publicznej oraz Żydowskiej Biblioteki im. Włodzimierza Medema. W pierwszych dniach II wojny światowej uległy one zniszczeniu, a ich zbiory zostały rozproszone.

Na podstawie Dekretu o bibliotekach i opiece nad zbiorami oraz inicjatywie Inspektoratu Szkolnego 3 maja 1946 roku otwarto w Łomży, pierwszą Bibliotekę Publiczną. Mieściła się ona w budynku Publicznej Szkoły Powszechnej nr 4 przy ulicy Giełczyńskiej. Na jej zbiory złożyły się trzy tysiące książek uratowanych z wojennej pożogi. Regularne funkcjonowanie książnica rozpoczęła 1 czerwca tegoż roku. Jesienią 1947 roku bibliotekę podzielono na miejską oraz powiatową, chociaż aż do roku 1949 obie mieściły się w tym samym, niewielkim lokalu. W roku 1955 zostały połączone, tworząc Powiatową i Miejską Bibliotekę Publicznej w Łomży z siedzibą w Powiatowym Domu Kultury przy ul. Sadowej 12. Kolejne lata upłynęły na organizowaniu sieci bibliotecznej w terenie oraz tworzeniu filii oraz biblioteki dla dzieci na terenie miasta.

W związku z reformą administracyjną kraju w roku 1975 powstała Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Łomży, nadzorująca sieć bibliotek publicznych na terenie całego, nowo powstałego województwa. Prowadzono wtedy nader ożywioną działalność, obejmującą również liczne inicjatywy kulturalne i edukacyjne. Instytucja zajmuje wówczas czołowe miejsce wśród bibliotek w regionie i w Polsce.

W roku 1992 miała miejsce przeprowadzka do lokalu przy ul. 1 Maja 6 A (obecnie 3 Maja), pięć lat później placówka przeniosła się do swej obecnej siedziby przy ul. Długiej 13. Po likwidacji województwa łomżyńskiego w roku 1999 nastąpiła kolejna zmiana nazwy i od tej pory biblioteka funkcjonuje jako Miejska Biblioteka Publiczna w Łomży, obejmując swym zasięgiem nie tylko teren miasta, ale na mocy porozumienia ze starostwem, pełni również funkcję biblioteki powiatowej.

W chwili obecnej Miejska Biblioteka Publiczna w Łomży funkcjonuje w strukturze: biblioteka główna, Oddział dla Dzieci, Oddział Zbiorów Specjalnych i cztery filie.

Biblioteka od wielu lat mieści się w sercu Łomży, ale ma też swoje miejsce w sercach mieszkańców.

Więcej o historii biblioteki Dawno temu w Bibliotece

Rękopis fragmentu wystąpienia starosty łomżyńskiego Tadeusza Żeglickiego z okazji powołania biblioteki 3 maja 1946 r.(oryg. w zbiorach MBP w Łomży)

Biblioteka publiczna w pomieszczeniu Szkoły Podstawowe Nr 4 na parterze przy ulicy Giełczyńskiej 7, po prawej stronie od wejścia (oryg. w zbiorach MBP w Łomży)

Pierwsi pracownicy biblioteki: Tomasz Plebański – kierownik, po prawej – Wanda Sypniewska, po lewej – Kazimiera Gnattowa, stoi – Celina Leszczyńska (Przychodzeń) (oryg. w zbiorach MBP w Łomży)