Upowszechnianie czytelnictwa należy do ważnych zadań bibliotek. Działania w tym zakresie od zawsze były elementem polityki edukacyjnej i kulturalnej realizowanej przez państwo. Przed transformacją ustrojową to władze centralne decydowały o takich wydarzeniach jak Dni Książki Społeczno-Politycznej „Człowiek – Świat – Polityka”.

Począwszy od 1967 roku, imprezy te odbywały się zwykle w ostatniej dekadzie listopada pod auspicjami władz partyjnych i stanowiły kulminację działań popularyzatorskich podejmowanych przez biblioteki. Składały się na nie: spotkania z autorami, wieczory dyskusyjne, konkursy czytelnicze, wystawy książek społeczno-politycznych oraz kiermasze i inne formy kolportażu w zakładach pracy i  wśród rolników, na wsi.

Na zdjęciu: Henryk Gała i Henryk Białobrzeski, ówczesny kierownik Wojewódzkiego Ośrodka Szkolenia Ideologicznego (1976 r.)

Obchody Dekady Książki Społeczno-Politycznej priorytetowo podporządkowane były okrągłym rocznicom rewolucji październikowej, powstaniu Polski Ludowej i ZSRR, Ludowemu Wojsku Polskiemu oraz rocznicy odzyskania niepodległości w 1918 roku. Z zachowanych sprawozdań trudno wywnioskować jakie były reakcje społeczne na ówczesne uroczystości, jednak wiemy, że władze partyjne przywiązywały dużą wagę do odpowiedniego sprofilowania prac o charakterze społeczno-politycznym tak, aby trafiały do różnych typów odbiorców i zaspokajały ich gusta.

Na zdjęciu: po lewej stronie Aleksandra Narolewska, dyrektor Wojewódzkiej biblioteki Publicznej w Łomży w 1976 roku.

W latach siedemdziesiątych Dekada Książki nabrała szczególnego rozmachu. W 1976 roku w pracowni Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łomży otwarto ekspozycję wydawniczą. W „Gazecie Współczesnej” z 25 listopada tegoż roku możemy przeczytać: „Wystawa zrobiona jest ze znajomością rzeczy. Poszczególne pozycje nie giną wśród innych. Każda, kolorem okładki bądź rozmiarami zaznacza swoją obecność. Książka społeczno-polityczna zaczyna zdobywać w województwie należną jej pozycję”. Obecny był na niej poeta Henryk Gała, który pełnił w tamtych czasach funkcję wicedyrektora Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego w Łomży. Niedługo potem, 2 grudnia, odbyło się pierwsze spotkanie autorskie z poetą w naszej bibliotece.

Na zdjęciu: Henryk Białobrzeski w rozmowie z Heleną Czernek, sekretarzem Łomżyńskiego Towarzystwa Naukowego im. Wagów (1976 r.)

Impet organizacyjny Dni Książki Społeczno-Politycznej w latach osiemdziesiątych wyraźnie osłabł. Na spotkania w ramach Dni przyjeżdżali publicyści mniej znani, co negatywnie wpływało na frekwencję i promocję publikacji. W gremiach partyjnych pojawiały się elementy samokrytyki postulujące zmianę scenariuszy imprez organizowanych w ramach DKS-P. Przedstawiciele opiniotwórczych środowisk, podobnie zresztą jak  i młodzież, nie wykazywali jednak chęci uczestnictwa w tego rodzaju działaniach. Z perspektywy czasu naiwnie wyglądają wytyczne oferty skierowanej do najmłodszego adresata organizowanych imprez, ponieważ antidotum miały stanowić dzieła klasyków marksizmu…

K. Kosakowski

fot. archiwum MBP w Łomży

Wystawa Dni Książki Społeczno-Politycznej „Człowiek – Świat – Polityka” 1976 rok.

Skip to content