Wystawa

Józef Stompor urodził się w 1922 roku w Mircu, koło Starachowic (województwo świętokrzyskie), w rodzinie chłopskiej. Podczas II wojny światowej walczył w oddziałach partyzanckich Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich. W 1952 roku ukończył Akademię Medyczną w Warszawie i rozpoczął pracę, specjalizując się w chirurgii kostnej. Następnie poświęcił się leczeniu alkoholików i lekomanów w poradni rejonowej w Warszawie. W początkach lat siedemdziesiątych, kiedy pisał powieść „Narkomanka”, problem uzależnień od narkotyków był prawie nieznany. W poradniach odwykowych natomiast miała miejsce tzw. „mała narkomania”, gdzie przebywali alkoholicy cierpiący na bezsenność. Statystyki tego problemu społecznego nie były powszechnie znane, więc już sam tytuł powieści wydanej w roku 1980, był dla wielu ludzi szokujący i drażliwy.

Pisarz szczególnie umiłował i wyróżnił w swojej twórczości Łomżę. Bywał tu często z uwagi na żonę, która urodziła się w tym mieście. Poznał ludzi, ich życzliwość i otwartość, zakochał się w pięknym nadnarwiańskim krajobrazie i zainteresował się historią tych terenów. Gdy wystarczająco zgłębił temat, zapragnął napisać o bohaterach drugiej wojny, by pamięć o nich nie umarła wraz z odejściem ostatnich świadków. Wydana w 1974 roku „Niewierna” nosi podtytuł „opowieść łomżyńska”. Pierwsza wersja powieści była nieco inna, niż ta, która została wydana. Stompor opisał w niej starcie pod Wizną polskich partyzantów z oddziału „Kmicica” ze skoczkami radzieckimi. Zaprezentowane fakty nie mogły wtedy ujrzeć światła dziennego i książka została zatrzymana przez cenzurę. Łomżanom „Niewierna” przypomniała dzieciństwo, przeżyte lata szczęścia i beztroski, ale też biedy i niepokoju, okrucieństwo czasów wojny. We wspomnieniach autor przywrócił życie tym, którzy już odeszli, przywołał dawne ulice, domy i skwery.