W 1975 roku, w wyniku reformy administracyjnej, utworzono województwo łomżyńskie. Łomża została stolicą województwa i zyskała tym samym środki na upowszechnianie kultury. Kluczowym priorytetowym przedsięwzięciem było utworzenie 1 lipca tegoż roku Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej. Pierwszym dyrektorem nowo powstałej placówki została Aleksandra Narolewska.
W tym samym roku, z inicjatywy polskiego środowiska bibliotekarskiego, Minister Kultury i Sztuki ogłosił w Polsce nadchodzący rok 1976 Rokiem Bibliotek i Czytelnictwa. Poza bibliotekami, do udziału w jego obchodach zaproszono różne środowiska twórcze oraz stowarzyszenia społeczno-kulturalne. Ówczesna władza zamierzała uzmysłowić społeczeństwu niepodważalny wkład bibliotek w rozwój kraju, jak również uzyskać poparcie społeczne dla szeroko pojętej reorganizacji bibliotek. Rok Bibliotek i Czytelnictwa w swoich założeniach miał przyczynić się do integracji sieci bibliotecznych oraz podniesienia poziomu całej infrastruktury biblioteczno-informacyjnej. Zamierzano tego dokonać poprzez unowocześnienie urządzeń i zmodyfikowanie metod pracy we wszystkich bibliotekach. Istotną kwestią było też rozszerzanie informacji o zbiorach i proponowanych usługach dla pełniejszego ich wykorzystania przez aktualnych i potencjalnych użytkowników.
Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Łomży razem z Zarządem Okręgu Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich w Łomży postawiła sobie za cel zadanie rozpropagowania wiedzy o regionie łomżyńskim, ogłaszając konkurs regionalny „Ziemia Łomżyńska” w maju 1976 roku. Z zachowanych dokumentów wynika, że w przeciągu roku wzięło w nim około 5 tysięcy uczestników. Z dzisiejszej perspektywy liczba ta wygląda oszałamiająco, ale informacja o tym, że uczestniczyło w konkursie 68 placówek bibliotecznych (w tym 32 filie biblioteczne) zmienia obraz rzeczy. Pomysł ogłoszenia tego konkursu wiązał się z nadzieją podjęcia współpracy z muzeami, przewodnikami turystycznymi oraz drużynami harcerskimi na rzecz upowszechniania wiedzy o naszym regionie. Ogółem przeprowadzono 40 przeglądów książek regionalnych, lekcji bibliotecznych oraz różnych dyskusji dotyczących ziemi łomżyńskiej. Z kroniki naszej biblioteki wynika, że wyróżniały się przede wszystkim biblioteki w Grajewie, Wysokiem Mazowieckiem, Szczuczynie, Kolnie, Rajgrodzie i Zambrowie, gdzie eliminacje środowiskowe zorganizował Dom Kultury „Relax”. Na podkreślenie zasługuje także fakt, że w imprezach uczestniczyły też Koła Gospodyń Wiejskich, w których organizowano głośne czytanie fragmentów książek.
Realizacja programu Roku Bibliotek i Czytelnictwa często odbywała się przy aktywnej pomocy wojewodów, wydziałów kultury i sztuki, urzędów wojewódzkich i naczelników miast i gmin. Do największych sukcesów należy zaliczyć przekazanie 164 nowych lokali bibliotekom publicznym i objęcie remontem kapitalnym około 300 lokali bibliotecznych. Sfinansowano modernizację urządzeń i sprzętu oraz zakup nowości wydawniczych. Kilkadziesiąt bibliotek w kraju udało się wyposażyć w teleksy, telefony, sprzęt reprograficzny oraz meble biblioteczne. Niebywałym sukcesem okazało się o także poszerzenie zakresu udostępnia zbiorów o nowe zbiory, takie jak: płyty, taśmy i przeźrocza.
Można śmiało stwierdzić, że zarówno okres poprzedzający Rok Bibliotek i Czytelnictwa, jak i same wydarzenia z 1976 roku, były nie tylko czasem świętowania, ale przede wszystkim okresem wytężonych działań, które przyniosły wiele wymiernych efektów budzących uzasadnioną dumę. Zyskanie dużego zainteresowania publicystów i działaczy kulturalnych umożliwiło bibliotekarzom aktywniejszą działalność w zakresie upowszechniania czytelnictwa.
Krystian Kosakowski / Anna Kamińska
Henryk Gała ówczesny wicedyrektor Wydziału Kultury i Sztuki UW w Łomży (na zdjęciu po prawej stronie)
Eliminacje wojewódzkie konkursu “Ziemia Łomżyńska”
Siedziba Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łomży